Herken jij je de 90 en 00 ‘s nog nog nog…
Beste lezer, vroeger… de jaren negentig en zero ‘s… Dát waren nog eens tijden! De discman met mijn favoriete muziek (toen voornamelijk dance, trance en pop) ging elke dag mee naar school en wat was het toch tof om dat ding op de fiets op te hebben en op school samen muziek te luisteren. Samen muziek luisteren, jah dat lees je goed, doen jongeren dat nu ook nog op die manier? Samen oordopjes van de smartphone in en knallen maar? Samen luisteren naar de hits van dat moment, afkraken als het een ballen-nummer is en toejuichen als het een topnummer is. En dat allemaal op CD, wat heerlijk om zo ‘n ding vast te houden vind je niet? Dat schijfje, door jou gekocht (of geband) of gekregen van iemand anders. Zó tastbaar maar ook zó kwetsbaar… Lijm knoeien op een CD dat ging niet samen was ik ooit eens achter gekomen! Trouwens ik weet nog steeds niet hoe dat kwam, want normaal heb je toch geen lijm in de buurt van een CD, nouja… ik toen wel 🙂
“Zó tastbaar maar ook zó kwetsbaar…”
Het inbellen, MSN, en zélfs nog ICQ, wie de jaren negentig bewust heeft meegemaakt weet dit nog! Ouders die klaagden over de dure telefoonrekening, en wat was dat internet toch langzaam… Als je met een 56k modem op internet zat (de toen gangbare modem om te internetten) dan was deze ingebouwd in je PC of als een kastje erbij, en wat piepte dat ding als je ging inbellen! Dat modem voerde een telefoongesprek met de server die ervoor zorgde dat je kon communiceren met de buitenwereld, en tjah… een plaatje inladen ging regeltje voor regeltje. We maakten met z’n allen kennis met e-mail, ICQ en MSN. In de klas wisselden we e-mailadressen uit, icq-nummers en voor diegenen die MSN hadden ging je samen met je MSN of Hotmail e-mailadres chatten. Natuurlijk ging je al je familie, klasgenoten en vrienden af, en was je stiekem verliefd op iemand? Dan ging je natuurlijk zo slim mogelijk op hem of haar af om een e-mailadres te vragen…
“Ouders die klaagden over de dure telefoonrekening, en wat was dat internet toch langzaam…”
Die e-cards van vroeger waren zo leuk om te krijgen… E-cards, wat zijn dat voor dingen? Voor de jongeren van tegenwoordig… Het waren digitale kaarten die je stuurde via e-mail in plaats van ouderwets via de post. Veel e-cards hadden een bewegende animatie, daarmee maakte je het nog specialer voor iemand. Een leuke tekst erbij en met het juiste lettertype en tekstkleur maakte je het helemaal! Ik heb heel wat uren op MSN gezeten, maar voordat ik een MSN account had genomen zat ik nog een tijdje op ICQ. Dat was ook een ‘messenger’ programma waarmee je kon chatten. Al gauw ging bijna iedereen over op MSN en als iedereen eenmaal MSN had kon jij ook niet hiervan wegblijven, want je hoorde er haast niet meer bij… De bekende poppetjes die al draaiend verschenen als je had ingebeld en had afgesproken om te chatten… Schiet nou op! Je wilde zo snel mogelijk met je vlam of toekomstige vlam chatten! Heerlijk toen je elkaar ‘s plaatje of foto kon zien!
“Al gauw ging bijna iedereen over op MSN en als iedereen eenmaal MSN had kon jij ook niet hiervan wegblijven”
Ik zag MSN meer als een leuke bijzaak om contact te hebben met familie, klasgenoten en vrienden, dus sprak ik liever ergens af. Eén van de plekken waar we wel eens naartoe gingen dat was toch echt wel de cd-winkel of de videotheek. Filmpje huren of gewoon heerlijk in de cd-winkel muziek luisteren en als je genoeg geld bij je had kocht je wel eens zo ‘n CD. Downloaden? Dat deden we toen nog bijna niet, totdat Napster kwam! Dat was een platform waar je bijna alle muziek vandaan kon trekken en kon downloaden op je eigen computer. Was het legaal? Nee dat niet, maar het werd in Nederland gedoogd! De tijd van digitaal alles krijgen was begonnen! Stel je eens voor dat je over één liedje soms wel bijna twee uur aan het downloaden was, mét die trage en dure internetverbinding… Films kijken deden we nog op videoband, weet je nog? Terug en vooruit spoelen… Wat ergerden we ons eraan als we een film hadden gehuurd en de band was door de vorige huurder niet teruggespoeld. Ik kan me nog herinneren dat bij de videotheek een bordje stond ‘vergeet niet om geleende video terug te spoelen’.
“Filmpje huren of gewoon heerlijk in de cd-winkel muziek luisteren…”
Concert tickets of tickets voor evenementen die bestelden we bij de cd-winkel, boekwinkel postkantoor etc. Soms zaten we uren te wachten totdat de verkoop begon. Inderdaad, buiten bij de winkel! We deden er nog wat voor, en als we bij de ingang van het evenement of concert stonden, moest de telefoon vaak uit! Zo was dat ook toen ik met mijn vriendengroep naar de discotheek ging elke zaterdag. Telefoon uit jongeman! Ze zagen dat lampje wel knipperen… SMS ‘sen en bellen, dat was het enige wat je met je mobiel kon. SMS ‘en kostte toen nog aardig wat geld, en de meesten werken nog met prepaid. Je moest elke keer naar de winkel om een opwaardeerkaart te kopen. Opwaarderen deed je door een nummer te bellen op je mobiel en een veelcijferige code in te typen. Dan was je telefonisch weer beschikbaar voor de buitenwereld! Je zou maar eens niet bereikbaar zijn… Met die dikke antenne op je telefoon zou dat geen technisch probleem moeten zijn, maar daar vergiste je je soms best in! Thuis had ik prima bereik, maar het dorp ernaast? Alleen 112 mogelijk of gewoon ‘geen service’.
“SMS ‘sen en bellen, dat was het enige wat je met je mobiel kon”
We luisterden samen muziek, maar we keken het ook steeds meer. TMF, MTV, The Box, drie muziekzenders die naast de vele leuke series en programma ‘s vaak op stonden. Die ‘stoere chick’ of ‘bink’ die weer uitblinkt op TV en wat wilde je zo graag naar dat concert! Effe met pa en ma overleggen en als je geluk had verrasten ze je door een deel van het geld van de ticket erbij te doen zodat je dolgelukkig met familie of vrienden kon gaan! Natuurlijk kocht je van tevoren wél even de CD zodat je die in de auto alvast helemaal kapot kon draaien! Huiswerk, zeurende leraren, eruit gestuurd worden en je melden met een briefje, nablijven, wie kent het niet? Als je te laat kwam meldde je bij de conrector en als je twee of drie keer te laat kwam moest je na schooltijd of tijdens de pauze rotzooi opruimen van het schoolplein. Ik moet je zeggen dat nablijven soms ook bést wel leuk kon zijn. Beetje ouwehoeren en je huiswerk afmaken. En moest ik weleens nablijven? Ben ik weleens de klas uitgestuurd? Jah… Héél soms!
“Ik moet je zeggen dat nablijven soms ook bést wel leuk kon zijn”
Flippo ‘s, écht nineties! We aten chips bij het leven en we hoopten zo dat er Flippo ‘s inzaten die we nog niet hadden. Spelen, ruilen en soms huilen als we wat kwijt waren geraakt, jah dat was toen even het leven… Uiteindelijk begonnen we allemaal de Flippo ‘s te sparen en werd dat ook de uitdaging! Wie had als eerst de mappen vol?! Ik ben vroeger een keer naar een Flippo ruilbeurs geweest, en wat was ik ‘s avonds blij! Al mijn boeken waren vol! Naast Flippo ‘s, knikkeren, verstoppertje, voetballen, basketballen, zwemmen ging de vlieger ook geregeld de lucht in. Weet je nog op dat veldje? Die plek die nu is volgebouwd met huizen, winkels of bedrijventerrein? Als de één de vlieger in de lucht had duurde het niet lang of de volgende kwam erbij! Gezellig was dat he?! En wat een feest als je de vlieger van de ander even mocht vasthouden… We maakten vroeger sowieso makkelijker vrienden! We deden heel veel dingen buitenhuis en ik heb ook niet alles kunnen opschrijven wat we allemaal buiten deden. Binnen waren we uiteraard ook te vinden, waar we bijvoorbeeld met vrienden of vriendinnen achter de computer zaten of TV keken.
“Weet je nog op dat veldje? Die plek die nu is volgebouwd met huizen, winkels of bedrijventerrein?”
Weet je het nog?! MS-DOS computers? Al die opdrachten die je moest opgeven op een spel te spelen? En de Joystick, die pook die we er bijna hadden afgetrokken terwijl we dreigden om uit de bocht te vliegen tijdens een race of vliegspel? Om af te gaan tijdens een schietspel? Die speelde je trouwens meer met toetsenbord en muis! Tot op de dag van vandaag… Soms speel ik graag nog wel eens een spelletje op de computer. Wát een verschil, tussen toen en nu hoe graphics en geluid is gegroeid. Zo realistisch en vroeger zo blokkerig, maar wat gááf vonden we het! De diskette en CD-rom waar we heel voorzichtig mee moesten zijn, die interactieve wereld op zo ‘n scherm hielden we wel van! Pa of ma die trakteerde op een bak chips, chocola of ander snoepgoed terwijl je TV keek of achter de computer zat… Echt, dat was het complete moment achter de computer. Natuurlijk wél met mate! Lachen om Andre of Ron, Het spijt me zeggen met Caroline of woorden raden met Francois. Letters omdraaien met Leontien en de aso-buurt zijn met Flodder. Wát een tijd die jaren negentig en zero ‘s!
“Pa of ma die trakteerde op een bak chips, chocola of ander snoepgoed terwijl je TV keek of achter de computer zat…”
Je schoolexamen, de zweetdruppels die je had en het wachten op dat telefoontje dat je bent geslaagd. Afscheid nemen van je klasgenoten, en weer een nieuw hoofdstuk in je leven openen. En wat dacht je van dat pak sigaretten? Nog zonder al die waarschuwingen en ranzige foto ‘s. Je kon nog gewoon overal roken. Voor de roker superfijn, maar de niet roker die leed er soms onder! Ach… eigenlijk rookte je met de hele groep want je kreeg het als niet-roker toch wel binnen! Maakten we ons ergens druk om? Niet écht, behalve de leraren! Het was wel een tijd dat je ouders werden gebeld als je op school rookte. Herinner je je de spekken nog? Die heerlijke suikervolle dingen die je uit elkaar kon trekken? Wie heeft er zich niet eens misselijk mee gegeten? Vakantie brak aan, en dan? Ver of niet ver rijden met ‘pocket spelletjes’ als vermaak zolang je aan het reizen was. Ruzie maken om wie welk snoep mocht en onderweg een pitstop maken en ergens op een bankje even eten en benen strekken. Pa die de autoradio aanzette met de éne keer de muziek voor de kids en de andere keer die sufgedraaide cassette van Frans of Paul Young…
“Herinner je je de spekken nog? Die heerlijke suikervolle dingen die je uit elkaar kon trekken?”
Een vakantie in die tijd, dat was alles behalve digitaal. Er ging alleen een Gameboy mee en soms een (kleine) TV met buitenantenne. Je wilde toch even het journaal en het weer zien? Moest de regenkleding mee? Lange of korte broek aan? T-shirt of vest aan? Was er een zwembad bij de camping en kon er gebarbecued worden? Als de kinderen zich redden waren de ouders ook tevreden. We waren buiten de ‘gezinsactiviteiten’ toch elders op of buiten de camping? En dan die vakantieliefde… Wat een ramp als je weer naar huis ging. Maakte je het uit of bleef het aan en ging je per computer of telefoon verder? Je had geen rijbewijs, ging je met het openbaar vervoer naar hem of haar toe of waren je ouders wel zo lief dat ze je brachten… Misschien is het nog steeds de liefde van je leven of is het slechts een herinnering op een oude foto. Foto ‘s ontwikkelen deden we massaal. Op een rolletje konden vierentwintig foto ‘s, als het rolletje vol was bracht je het weg naar de winkel en een paar dagen later haalde je het met veel nieuwsgierigheid op. En potdikkeme… wat als je was vergeten er een rolletje in te doen?
“We waren buiten de ‘gezinsactiviteiten’ toch elders op of buiten de camping?”
De zero ‘s was ook de periode dat de digitale wereld steeds meer zijn intrede deed. We gingen steeds vaker op het internet omdat het sneller werd en het was onbeperkt te gebruiken voor een vast bedrag per maand. Ken je Hyves nog? Ja dat met die dansende banaan! Er zijn er veel afgepeld. Het was ook een tijd dat we zowel op Hyves als op Facebook zaten… Totdat Hyves de stekker eruit trok! Snel online gamen en als abonnementservice naar muziek, films en series kijken en luisteren. De smartphone deed zijn intrede en we hadden voortaan ook internet in onze broekzak. Het moest wel wat kosten! De databundels werden vaak gesneuveld… Je muziek en films had je nu overal en altijd bij je. Makkelijk toch?! De zero ‘s was een omschakeling dat we ons met meer apparaten dan ooit tevoren moesten bezighouden, niet alleen privé maar ook voor het werk! Als je dat niet deed of kon dan hoorde je er niet meer bij… Al met al, de 90 ‘s en 00 ‘s hebben je ongeschonden naar de 10 ‘s gebracht met alle ervaringen. Ook die van de opkomst van Mark Rutte, de VVD ‘er die nu al sinds 2010 minister president is en daarmee de langste tijd in mijn leven deze functie heeft.
“Je muziek en films had je nu overal en altijd bij je. Makkelijk toch?!”
Wie aan Rutte denkt, die denkt aan bezuinigen en milieu… Een periode van economische crisis, wat ging er met je geld gebeuren en had je de volgende dag nog werk? De banken die vastliepen en over de kop gingen en het éne na het andere bedrijf de deuren voor altijd sloot. De zorgverzekering die steeds maar duurder werd en we allemaal een hoog eigen risico kregen. Het kabinet met veel onvrede en woede, maar ook een kabinet met tevredenheid bij de ‘beter bedeelden en rijken’ onder ons! De kloof tussen arm en rijk die steeds groter wordt, een zorg voor de toekomst of een periode van het opkomend volk?! In de 10 ‘s en 20 ‘s zullen we het zien! Al met al, een mooie tijd die 90 ‘s en 00’s, met veel nieuwe ontwikkelingen maar waar we nog wel socialer met elkaar omgingen! We leefden misschien ongezonder qua eten en drinken want er waren veel minder waarschuwingen en wetten op dit gebied en onze florijn was helemaal zo gek en duur nog niet! Een tijd met nog échte winters en stabielere zomers, veel schaatsen en sneeuwpret, en in de zomer veel meer zekerheid van warmte en zon!
” Een zorg voor de toekomst of een periode van het opkomend volk?!”